Ο Σαΐντ, ο Ισλάμ, η Νουριά και ο μικρός Αχμέτ είναι όλοι Αφγανοί πρόσφυγες που συνελήφθησαν προσφάτως στη θαλάσσια περιοχή της Kω, καθώς προσπαθούσαν με τη βοήθεια μιας μικρής... πλαστικής παιδικής βάρκας να περάσουν από τα τουρκικά παράλια στη χώρα μας... Για καλή τους τύχη έπεσαν σε μπουνάτσα και κατάφεραν να φθάσουν αρκετά κοντά στις ελληνικές ακτές έως τη στιγμή που εντοπίσθηκαν από το πλήρωμα του πλωτού που περιπολούσε στην περιοχή και περισυνελέγησαν.
Kάποιοι άλλοι συμπατριώτες τους δεν στάθηκαν τόσο τυχεροί. Ξεκίνησαν μαζί, από μια ερημική παραλία, αφού πρώτα πλήρωσαν 1.000 δολάρια ΗΠΑ για τη... βάρκα και πήραν οδηγίες από τους Τούρκους, μέλη του κυκλώματος, πώς να περάσουν «αθέατοι» στην Ελλάδα. Η οικογένεια του Σαΐντ τα κατάφερε, οι άλλοι όμως όχι, καθώς τα ισχυρά ρεύματα τους έσπρωξαν πίσω στην Τουρκία με αποτέλεσμα να χαθούν τα ίχνη τους...
Τα κυκλώματα διακίνησης λαθρομεταναστών συνεχώς αλλάζουν τις μεθόδους και τα μέσα που χρησιμοποιούν προκειμένου να περάσουν τους λαθρομετανάστες στη χώρα μας χωρίς να συλληφθούν. Τώρα οι άνθρωποι των κυκλωμάτων χρησιμοποιούν σκάφη αναψυχής, κυρίως ιστιοφόρα, που θεωρούνται λιγότερο «επικίνδυνα» για τη μεταφορά λαθρομεταναστών απ' ό,τι τα αλιευτικά και τα διάφορα άλλα μικρά και παλαιά σκάφη.Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των 86 λαθρομεταναστών που εντοπίσθηκαν ανοιχτά των Μεθάνων και οι οποίοι επέβαιναν σε ιστιοφόρο το οποίο έφερε σημαία... ΗΠΑ! Οι Λιμενικές Αρχές εντόπισαν ακόμη ένα ιστιοφόρο, με σημαία Τουρκίας, πάνω στο οποίο υπήρχαν 40 λαθρομετανάστες και πλήρωμα ένας Γάλλος και δύο Τούρκοι.
«Το καλοκαίρι, ιδιαίτερα, είναι πολύ δύσκολο να ελέγχουμε τα χιλιάδες ιστιοφόρα που πλέουν στο Αιγαίο. Ετσι χρησιμοποιούν τα συγκεκριμένα σκάφη για να περνούν ευκολότερα», ανέφερε στην «K» αξιωματικός του Λιμενικού. «Μάλιστα, ορισμένες φορές τα κυκλώματα προκειμένου να πλήξουν την αξιοπιστία αλλά και τον τουρισμό στη χώρα μας μεταδίδουν πληροφορίες για σκάφη με λαθρομετανάστες. Στόχος τους είναι να κάνουμε εμείς κάπου λάθος, δηλαδή κάποιον έλεγχο ή επιχείρηση χωρίς αποτέλεσμα, και αυτοί στη συνέχεια να ξεσηκώσουν θόρυβο ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ασφάλεια και ότι οι Αρχές είναι ανίκανες να προστατεύσουν τους τουρίστες. Συγχρόνως, αυτοί θα επιχειρούν με άλλα σκάφη και από άλλα σημεία να περάσουν τους λαθρομετανάστες».
Αλλες φορές οι διακινητές «φορτώνουν» τους λαθρομετανάστες σε παλαιά αλιευτικά ή άλλα μικρά, κυρίως ξύλινα, σκάφη και τους προωθούν προς τις παραλίες των διάφορων νησιών της χώρα μας. Συνήθως τους συνοδεύουν έως τα μισά της διαδρομής και όταν πλέον οι ακτές είναι ορατές, αποχωρούν με κάποιο ταχύπλοο σκάφος που τους συνοδεύει. Σε αυτή την περίπτωση, κατά τους Λιμενικούς, τα πράγματα είναι δύσκολα για τους λαθρομετανάστες καθώς οι περισσότεροι δεν έχουν ξαναδεί θάλασσα ή δεν ξέρουν να κολυμπούν. Πολλοί, κυρίως γυναίκες και παιδιά, πνίγονται πριν προλάβουν να βγουν στην παραλία.
Ενα ακόμη... μέσο για να περάσουν οι λαθρομετανάστες από τα τουρκικά παράλια στη χώρα μας, είναι οι πλαστικές παιδικές βαρκούλες οι οποίες πωλούνται από τους διακινητές έναντι... 1.000 δολαρίων ΗΠΑ. Με μια τέτοια βάρκα προσπάθησε να περάσει στην Kω η οικογένεια του Αφγανού Σαΐντ, παρά τους κινδύνους που εγκυμονούσε το συγκεκριμένο εγχείρημα αφού κανείς δεν γνώριζε κολύμπι και μόνον ο Σαΐντ είχε ξαναδεί θάλασσα!
«Το τελευταίο διάστημα οι άνθρωποι των κυκλωμάτων δασκαλεύουν τους λαθρομετανάστες και στον τρόπο που θα ενεργούν», ανέφερε αξιωματικός του Λιμενικού. «Τους λένε ότι σε περίπτωση που εντοπισθούν από ελληνικό σκάφος και βρίσκονται μακριά από την ακτή ή στα διεθνή ύδατα αλλά πολύ κοντά στα ελληνικά χωρικά ύδατα να... πέσουν στη θάλασσα, για να αναγκασθούν οι Ελληνες να τους περισυλλέξουν και να μην τους αναγκάσουν να γυρίσουν πίσω».
«Λοιπόν; Τι θα θέλατε να μάθετε;». Η συζήτηση ξεκινά και πάλι αμήχανα. «Δεν καταλάβαμε ποια διαδρομή ακολουθήσαμε. Την περισσότερη ώρα ήμαστε μέσα σε ένα φορτηγό, χωρίς να βλέπουμε έξω, ή σε λεωφορείο. Το ταξίδι μας διήρκεσε περίπου ενάμιση μήνα. Ελεγχο δεν περάσαμε πουθενά. Συχνά μας άφηναν χωρίς φαγητό ή νερό για δύο ή και τρεις ημέρες. Kάποια στιγμή φθάσαμε στην Τουρκία, σε ένα μικρό λιμάνι. Εκεί παραμείναμε για μια-δυο ημέρες και μετά μας φόρτωσαν σε ένα καράβι. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που ανέβηκαν μαζί μας, οι περισσότεροι Kούρδοι, αλλά και λίγοι Αφγανοί. Ταξιδεύαμε περίπου τριάντα ώρες πριν φτάσουμε σε μια ακτή...» (σ.σ. Πόρο και Μέθανα). Η τετραμελής παρέα, όπως και οι περισσότεροι Αφγανοί που φθάνουν τα τελευταία πέντε χρόνια στην Ελλάδα, είναι συνήθως άνδρες 15 - 25 ετών. Οι γυναίκες πρόσφυγες σπανίζουν, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο για μια γυναίκα να κυκλοφορεί στο δρόμο, πόσο μάλλον να συμμετέχει σε μια τέτοια ομάδα «απόδρασης».
Η συζήτηση επανέρχεται στην «οδύσσειά» τους. Για να έλθουν λαθραία στην Ελλάδα, κατέβαλαν στους «μεταφορείς» τους περισσότερα από 2.500 δολάρια, περίπου ένα εκατομμύριο δραχμές. Η απορία είναι εύλογη. «Δεν είναι εύκολο να συγκεντρώσεις τόσα πολλά χρήματα», εξηγεί ο Σαουαλίν. «Kάποιοι χρειάζονται ακόμα και δύο ή τρία χρόνια. Η οικογένειά μου είχε ένα μικρό σπίτι και ένα παντοπωλείο. Πουλήσαμε τα πάντα για να φύγω».
«Kι αυτοί πώς θα ζήσουν τώρα;», είναι η αυθόρμητη ερώτηση. Ο Σαουαλίν χάνει το χρώμα του, η φωνή του κομπιάζει. «Δεν έχουν να πληρώσουν ενοίκιο. Δεν ξέρω πώς θα τα καταφέρουν τώρα. Γι' αυτό θέλω να βρω γρήγορα δουλειά εδώ, να μπορέσω να τους βοηθήσω. Αυτό είναι το μόνο που σκέφτομαι. Από τότε που έφυγα δεν τους έχω μιλήσει». Η συζήτηση σταματά για λίγο. «Ελπίζουμε οι άνθρωποι εδώ να μας δεχθούν», προσθέτει ο Σαουαλίν. «Πιστέψτε με, δεν υπάρχει τρόπος να επιστρέψουμε».
Τα όνειρα για το μέλλον φαντάζουν σ' εμάς λιγοστά. «Θέλουμε να μείνουμε, να δουλέψουμε», απαντούν όλοι με μια φωνή. Ο 16χρονος Μοχάμεντ παρακολουθεί για ώρα σιωπηλός τη συζήτηση. «Εσύ;» «Οταν ελευθερωθώ, θέλω να σπουδάσω και να δουλέψω, για να στείλω χρήματα στους δικούς μου. Οταν ήμουν μικρός ήθελα να γίνω μηχανικός, αλλά πλέον δεν νομίζω ότι θα τα καταφέρω. Θέλω, όμως, να μάθω ελληνικά», απαντά με σκυμμένο το κεφάλι.
